Πρωινό ξύπνημα στις 6 το πρωί, μήνας Νοέμβριος του 2013. Προορισμός Κορυτσά. Στις 7.30 περνάμε τα σύνορα της Κρυσταλλοπηγής. Γνώριμες εικόνες, μοιάζει σαν μια άλλη Ελλάδα, ίσως, της δεκαετίας του 70. Τόσα περίπου είναι και τα χιλιόμετρα που διανύουμε από τα σύνορα, για να αντικρύσουμε στο βάθος την Κορυτσά. Ο Νίκος, (έτσι φωνάζουμε τον Aurel Qirjo) είναι ήδη μαζί μας από την Καστοριά. Γελάει και δείχνει τη χαρά του, ένας άνθρωπος που όλη του η ζωή, είναι κυριολεκτικά βαφτισμένος στη μουσική.

Φτάνουμε και μας περιμένουν όλοι χαμογελαστοί, ο Agron Nasi, ο Telando Feta, ο Agron Murati πάντα με τσιγάρο στο χέρι κι ο  Olsi Ahmeti.  Πρώτα καφέ και μετά πάμε να στήσουμε. Θα γράψουμε στο σπίτι της μητέρας του Aurel, που πάντα διακριτική, όσο κρατούσαν οι ηχογραφήσεις, στεκόταν υπομονετικά στο δωμάτιό της κι έβγαινε, χαμογελαστή πάντα, μόνο για να μας τρατάρει τραχανά σταρίσιο με τυρί για πρωινό και να μας θυμίσει το μεσημέρι, πως είναι ώρα κοινής ησυχίας, μην ενοχληθούν οι γείτονες…

Πρώτο μέλημα του Νίκου, να μας φέρει ένα σταθεροποιητή τάσης, όσο εμείς στήνουμε τα μικρόφωνα στη θέση τους. Το ρεύμα εδώ κάνει συχνές διακοπές και μάλιστα μια μέρα κόπηκε στις τρείς το μεσημέρι, για να ξανάρθει στις 10 το βράδυ.

Ξεκινάμε, παίζουν με όλο τους το είναι, χαμογελάνε όσο βρίσκονται βουτηγμένοι στις απίστευτες μελωδίες των τσιγγάνικων τραγουδιών που ηχογραφούμε και στις παύσεις φωνάζουν και μαλώνουν, τόσο δυνατά που πολλές φορές μπαίνω στη μέση κάνοντας το διαιτητή. Έτσι τελικά είναι παντού οι μουσικοί, παιδιά που παραμελούν τον εαυτό τους για χάρη της μεγαλύτερής τους αγάπης, της μουσικής. Όλα τ’ άλλα ακολουθούν, αυτή τους ορίζει απ’ την κορφή ως τα νύχια…

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη μου εμπειρία μαζί τους στην Αλβανία, όταν αποσταμένοι μετά από ένα γάμο που παίζανε, ήρθανε να με βρουν σε ένα καφενείο γεμάτο καπνό, όπου τους περίμενα. Στο πρώτο τέταρτο κιόλας, βγάλανε τα όργανά τους κι αρχίσανε να παίζουν με τόσο μεράκι, σεβασμό στις μελωδίες και στα μέρη του καθενός, που απ’ το διπλανό τραπέζι ένας ακορντεονίστας συντοπίτης τους, που χρόνια έπαιζε στην Αθήνα στο Μοναστηράκι, δεν άντεξε στον περίσσιο σεβντά που μοιράζανε και τους πέταξε όλα τα λεφτά του. Έκλαιγε, τραγούδαγε και τους φίλαγε στο μέτωπο, ευγνωμονώντας τους που κάναν την καρδιά του να σκιρτήσει. Ρουφιάνα νοσταλγία των Βαλκανίων. Μόνο εκεί τη συνάντησα τόσο δυνατή. Τι αξία έχει ο παράς μπρος σ’ ένα τραγούδι που σε κάνει να κλάψεις… Ούτε για καφέ να μην έχεις την επόμενη, το τώρα μετράει, αύριο, έχει ο Θεός…

Πρώτη φορά θα παιχτούν αυτά τα τραγούδια με κύριο όργανο το βιολί, μου λέει ο Νίκος (Aurel). Και αρχίζει να μου μιλά για όλους εκείνους τους βιρτουόζους, που πριν από αυτόν, σφράγισαν με τη δεινότητά τους τις μελωδίες αυτές. Μου μιλά για τον Nevruz Nure, που συνέθεσε και έπαιξε πρώτος το τραγούδι Obobomojvali, είχε το παράνομα Lulushi μου λέει και δάκρυα κυλάνε από τα μάτια του, γιατί τον γνώριζε και γιατί χάθηκε νέος. Όταν αργότερα κάθισα κι έψαξα τις εκτελέσεις του, κατάλαβα τι ακριβώς εννοούσε ο Νίκος. Κάθε νότα του Lulushi μεστή και στη θέση της. Συνθέτης και εκτελεστής ζηλευτός και με περίσσεμα ψυχής. Άλλος, επίσης πολύ σπουδαίος, ο Hekuran Xhambali, χρόνια τώρα αναδεικνύει το ρεπερτόριο αυτό κι έχει σφραγίσει με το παίξιμό του, εδώ και πενήντα χρόνια τραγούδια όπως η Kasmagjesa. Ο Remzi Lela γνωστός και ως Cobani, επίσης πολύ γνωστός ως συνθέτης, αλλά και ερμηνευτής τέτοιων τραγουδιών…

Πολλά βράδια πέρασα ακούγοντάς τους στο διαδίκτυο. Τους θαύμασα κι αγάπησα το παίξιμό τους και τις μουσικές τους. Αναγνώρισα δικές τους και δικές μας επιρροές. Είναι σαν να μοιραζόμαστε εμείς οι Βαλκάνιοι τις κοινές μας μνήμες, κάτω απ’ τις ίδιες συντεταγμένες που μας έλαχε να γεννηθούμε και να ζήσουμε. Ας αφήσουμε τις μουσικές να μας οδηγήσουν, το σίγουρο είναι πως μέχρι πρότινος, αυτές δεν ήξεραν να λένε ψέματα και μας οδηγούσαν, στη χαρά και στη λύπη! Αυτό ακριβώς συμβαίνει σε αυτόν τον δίσκο. Χαρά και λύπη περίτεχνα ταιριασμένες!

Μάκης Σεβίλογλου

Κυκλοφορεί από την Kyklosrecords και τις εκδόσεις "Ταξιδευτής"!!!

Μάκης Σεβίλογλου

"Μουσική στο σύνορο" 13 Τσιγγάνικες μουσικές της Αλβανίας

Μουσικό CD

Παραγωγή: Μάκης Σεβίλογλου-Kyklosrecords

Λιανική Τιμή: 12.00 ευρώ